Geestelijk gezond in coronatijden 37 - Patrick Colemont

Lockdown klonk te negatief: ik heb er luck-up van gemaakt. 

Het ene moment bruisen van energie, even later uitgeteld op de vloer. Het overkwam Patrick Colemont, die corona beleefde als een heuse rollercoaster. Wees gerust: ondertussen is hij alweer uit het dal gekropen. 'Herstel begint met de h van hoop.' 

Hoe gaat het ermee? 

Na een mindere periode ben ik vandaag terug aan de beterhand. Corona had me opgezadeld met ups en downs. Ik leef al 25 jaar met een bipolaire stoornis, de laatste jaren met een stabiele stemming. Allicht hebben de coronaberichten nu een en ander getriggerd. Mijn eerste reactie was een up. Dat was een soort tegenreactie op al het negatieve nieuws. Ik bruiste van ideeën en energie en probeerde de negativiteit te counteren. Voor mij was het duidelijk: ik wou iets constructiefs doen. Op 30 maart bijvoorbeeld was het World Bipolar Day. Ik heb toen samen met de leden van Ups & Downs een telefoonpanel georganiseerd voor mensen die vragen hadden rond  stemmingsschommelingen en depressie in tijden van corona. Verder had ik een probleem met het negatief klinkende lockdown. Ik heb daar tegenover een luck-up bedacht, of een optelsom van wat ons gelukkig maakt. Waarmee ik bedoelde dat we ons dankbaar moeten tonen voor de kleine dingen des levens. Dat is typisch voor de up-fase. Je gaat creatief associëren en nieuwe concepten bedenken die het negatieve een positieve draai geven. Voor alle duidelijkheid: op zulke momenten voel ik me best goed.  Ik heb dan positieve gedachten, sta optimistisch in het leven. Het gevaar is dat zo een piek gevolgd wordt door een dal. 

"Ik voelde me wegzakken, overmand door negatieve emoties. Mijn drive om te denken en doen smolt weg als sneeuw voor de zon. Op twee, drie dagen ging ik helemaal onderuit."

Wanneer begon het te kantelen? 

Na het paasweekend kwam de weerbots. Ik had toen net een weekje vrij genomen. Ik voelde me wegzakken, overmand door negatieve emoties. Mijn drive om te denken en doen smolt weg als sneeuw voor de zon. Op twee, drie dagen ging ik helemaal onderuit. Ik had moeite met opstaan, kon niet genieten van eten, had slaapproblemen, was oververmoeid. De fut was eruit. Ik ging van een luck-up naar een persoonlijke lockdown. 

Voel je zo een down eigenlijk aankomen? 

Neen, dat was het rare. Ik verwachtte me helemaal niet aan een terugval. Ik vermoed dat thuiswerk me geen goed gedaan heeft. Het gebrek aan contact met mijn collega"s viel me zwaar. Ik las nauwelijks mails, nam geen enkel initiatief. Corona immobiliseerde mij van de ene dag op de andere. Ik die in het begin zo actief was'¦Gelukkig kon ik terecht bij mijn huisarts en mijn psychiater. Ik heb sowieso elke zes tot acht weken een gesprek met mijn psychiater. Dat heb ik nodig om goed te kunnen functioneren. We hebben samen een aanpak uitgewerkt. Ze heeft me ziekteverlof voorgeschreven. De huisarts kon zich daarin vinden. Tussen haakjes: mijn huisarts vertelde me dat twee derde van zijn patiënten ontredderd waren. Dat gaf me moed: ik was niet de enige. We praten er nog altijd niet graag over. Onze psychische problemen blijven doorgaans onder de radar. Dat mensen er plots open voor uit kwamen, was een geruststelling. 

"Het klinkt raar, maar je amuseren tijdens een depressie is moeilijk. Er sluimert altijd wat schuldgevoel door: je mag je niet goed voelen, want anders ben je niet depressief meer."

Hoe ben je uit het dal gekropen? Wat heeft er jou bovenop geholpen? 

In eerste instantie heb ik de tijd zijn werk laten doen. Het zou niet gezond zijn om in een vingerknip beter te willen worden. Verder ben ik beginnen bewegen. Wandelen was me net iets te passief, maar van zodra we mochten golfen, trok ik met mijn vriendin naar de golfbaan. Dat gaf me energie, fysieke en mentale voldoening ook. Het klinkt raar, maar je amuseren tijdens een depressie is moeilijk. Er sluimert altijd wat schuldgevoel door: je mag je niet goed voelen, want anders ben je niet depressief meer. Het rare is: in het begin van die down had ik geen behoefte aan contact. Dat is pas later gekomen. Een wondermiddel is het niet, maar je moet wel hoop en vertrouwen hebben dat alles goed komt. Vroeger dacht ik wel eens letterlijk aan wanhoopsdaden, maar dat is nu niet het geval geweest. Herstel begint met de h van hoop, zeg ik altijd. 

Heeft corona jou fundamenteel veranderd? Ben jij nu een andere Patrick dan een paar maanden geleden?  

Nee, maar ik denk wel dat de maatschappij veranderd is. Ik heb er een stukje over geschreven naar aanleiding van de Wereldgezondheidsdag. Dirk De Wachter vertelde in De Afspraak dat hij vreesde voor een tsunami aan psychische problemen. Ik was het daar niet helemaal mee eens. Een tsunami bestaat niet alleen uit een vloedgolf, maar ook uit een onderstroom. Ik zie vandaag in de corona-episode ook veel solidariteit die de samenleving blijvend kan veranderen. Ben ik veranderd? Nee. Maar ik geloof meer dan vroeger in sociale verbondenheid. Onze draagkracht stond onder druk. Wel, ik denk dat we naar een veerkrachtige samenleving gaan. Mijn vertrouwen is gesterkt. Verder ben ik me er bewust van geworden dat psychische kwetsbaarheid iets is dat je niet definitief kunt afsluiten. Al ga ik wel proberen de pieken te voorkomen, zodat er ook geen dalen meer zijn. Té is nooit goed. 

"Wat als de epidemie opflakkert, wat als er niet meteen een vaccin is? Eerlijk, ik lig er niet wakker van en trek me op aan de positieve zaken."

We zitten in de staart van de epidemie, maar dat wil niet zeggen dat corona helemaal achter de rug is. Mogelijk komt er een opflakkering. Ben je daarmee bezig? 

Daar sta ik momenteel niet bij stil. Ik stel me geen wat als -vragen. Wat als de epidemie opflakkert, wat als er niet meteen een vaccin is? Eerlijk, ik lig er niet wakker van en trek me op aan de positieve zaken. In Wuhan, waar alles begon, is alles zo goed als achter de rug, in eigen land zijn er versoepelingen, het gaat de goede richting uit. Wat niet betekent dat ik de afstandsregels fijn vindt. Ik ben een sociaal dier en schudt mensen graag de hand, deel schouderklopjes uit, geef knuffels'¦Dat kan nu even niet. 

Hoe ziet jouw agenda er voor de eerstkomende maanden uit? 

Ik ben vorige week voor het eerst beginnen werken. Dat heeft voor structuur gezorgd. Ik ga eens per week naar kantoor. Dat is voor mij beter dan thuiswerken, waar je een te open agenda en omgeving hebt. Die werkcocon is voor mij belangrijk. Ik ga vanuit OPGanG opnieuw verenigingen die werken rond geestelijke gezondheid mee ondersteunen en begeleiden. Ik voel me daar weer bekwaam en klaar voor. 

"Probeer ook mild te zijn, voor jezelf én voor anderen. We hoeven ons niet schuldig te voelen omdat de zaken niet perfect lopen."

Tot slot: zijn er nog inzichten die je met anderen wil delen? 

Laten we streven naar een veerkrachtige samenleving. We moeten er samen door. Ik heb veel steun en begrip gehad van mijn partner, mijn werkgever, collega"s. Je kan de dingen niet alleen aan. Veerkracht wordt cruciaal. Ik vond het ook mooi om zien hoe sociale media hun naam waarmaken. Er werden mooie, positieve boodschappen gedeeld. Mensen spraken elkaar moed in. Ik vond dat mooi om te zien. Sociale media waren echt sociaal. Tot slot: probeer ook mild te zijn, voor jezelf én voor anderen. We hoeven ons niet schuldig te voelen omdat de zaken niet perfect lopen. 

Patrick Colemont (59) woont samen met Krisje in Hasselt. Hij werkt als Beleidsmedewerker bij het Vlaams Patiëntenplatform te Heverlee. Patrick is er als ervaringsdeskundige medeverantwoordelijk voor OPGanG, de Open Patiëntenkoepel Geestelijke Gezondheid. Hij is ook ondervoorzitter bij Ups & Downs. In zijn vrije tijd speelt Patrick regelmatig golf en schaakt hij op competitieniveau.