Geestelijk gezond in coronatijden 34 - Lore Vonck van Werkgroep Verder

Mijn huis voelt aan als een warme cocon. Poetsen, renoveren en kleine klusjes brengen soelaas. 

De eerste week van de lockdown beleefde Lore Vonck op Afrikaanse bodem. Eens in België, schreef ze een lange blog over rouwen in tijden van corona. De coördinator van de Werkgroep Verder vreest de psychologische fall-out van corona. 'Mensen die dierbaren verliezen, doorlopen vandaag een heel complex rouwproces, de impact daarvan is moeilijk in te schatten.'

Hoe gaat het met je? 

Ça va. Ik ben niet echt bang van het virus, ik heb geen financiële kopzorgen, het valt al bij al nogal mee. Vreemd: hoe langer het duurt, hoe meer ik wen aan de lockdown. De eerste week zat ik nog in Afrika. We zijn met het laatste vliegtuig naar huis gekomen. Eens in België had ik het moeilijk met de angstcultuur, die door de media werd aangewakkerd. Ik heb dat extra opgepikt, vrees ik. Ik heb dat zeer bewust moeten loslaten. 

Angst komt en gaat, hoe ga jij daar mee om?

Het belangrijkste is om de berichtgeving in de media los te laten en te focussen op veilige zaken. Mijn huis bijvoorbeeld voelt aan als een warme cocon. Poetsen, renoveren en kleine klusjes brengen soelaas. Je kan je er op focussen en je ziet meteen resultaat: dat helpt. Gelukkig is er hier nog genoeg te doen. We hebben een oud herenhuis gekocht uit 1890 waar nog veel werk aan is. We maken van de nood een deugd. 

Ontwikkel je nieuwe gewoontes door corona?

Voor corona pendelde ik tot vier uur per dag. Dat kan ik me nu moeilijk voorstellen. Verder ben ik aan het facetimen en WhatsAppen met mijn mamma. Ik heb ook regelmatig contact met mijn broer en mijn metekindje, die twee uur verderop wonen. Die gewoonte ga ik behouden, vroeger deed ik dat niet zo vaak. 

Mensen bellen me na zelfdoding voor advies, maar ik kan niet langsgaan en geen knuffels geven. Dat wringt enorm. 

Wat verandert corona aan je manier van werken?

Veel, té veel. Ik heb zowel in Gent als in Brussel een bureau maar ben eigenlijk constant onderweg. Vormingen, activiteiten, infoavonden, lezingen, advies op maat na een zelfdoding in bijvoorbeeld een woonzorgcentrum'¦Mijn dag is goedgevuld en gevarieerd. Wat mij opvalt is dat nabestaanden het vandaag zeer zwaar hebben. Van thuis uit probeer ik er iets aan te verhelpen, maar makkelijk is dat niet. In plaats van lotgenotencontact organiseren we nu chatsessies. Mensen bellen me na zelfdoding voor advies, maar ik kan niet langsgaan en geen knuffels geven. Dat wringt enorm, ook het feit dat mensen niet de begrafenis kunnen geven die ze eigenlijk gewenst hadden. Dat weegt, het is lastig. We proberen meer gebruik te maken van online kanalen, maar het is niet genoeg. Dat is frustrerend, maar we doen wat we kunnen. 

Waarnemers voorspellen dat corona een enorme impact zal hebben op ons geestelijk welzijn. Wat verwacht jij?

Ik denk dat corona de risico"s op psychische problemen vergroot. Neem nu financiële moeilijkheden: je ziet nu al de eerste ontslagen vallen. Mensen zijn lange tijd in afzondering geweest: gezond is dat niet. Ik maak me het meeste zorgen om mensen die dierbaren verliezen en een heel raar rouwproces doormaken waarvan we de impact moeilijk kunnen inschatten. Die eerste maanden van rouw zijn erg belangrijk. Ik verwacht dat het rouwproces voor sommigen zo complex is, dat het psychische problemen kan veroorzaken. Daar ben ik bang voor. Ik denk dat we na de crisis daar enorm op moeten inzetten. 

Maak dat eens concreet: wat kunnen we doen voor mensen met een complex rouwproces?

Vandaag bestaat er geen expertisecentrum voor rouw. Ik denk dat alle organisaties die vandaag rond rouw werken de koppen bij elkaar moeten steken. Om te zien hoe we mensen beter kunnen ondersteunen. De minister is bezig met een actieplan, dat is redelijk uniek. Hopelijk boeken we daar snel resultaten mee. Tijdens de eerste dagen van de lockdown heb ik een blog geschreven over rouwen tijdens corona. Veel organisaties hebben dat opgepikt. Ik heb er veel links ingestoken naar informatie over slaapmoeilijkheden en piekeren.

Angst is alomtegenwoordig, doseer je mediaconsumptie en focus op andere zaken.

Wat mis je het meeste? 

Op café gaan met vrienden, op bezoek gaan,'¦Ik zei het al: door thuiswerk heb ik vier extra uren per dag. Da"s fantastisch natuurlijk, maar ik zou die liever willen spenderen aan leuke dingen. Nu is het al ietsje beter, maar zo veel mogen we vandaag ook weer niet doen. Na x aantal wandelingen heb ik het wel een beetje gehad. Verder heb ik het ook moeilijk om uitsluitend vanachter mijn bureau te moeten werken. Dat is niet aan mij besteedt. 

Is er nog plaats voor humor en of schoonheid in je leven?

Ja! Zeker thuis met mijn man. Het is lang geleden dat we nog zoveel tijd met elkaar hebben doorgebracht. Grapjes maken het leven draaglijk voor ons. Weet u, ik krijg beroepshalve zware verhalen te horen. Mensen met pijn, mensen met verdriet. Met humor probeer ik dat te compenseren en het draagbaar te houden. Ik werk hard, zelfzorg is nodig. Humor is daar een belangrijk onderdeel van. Schoonheid iets minder, maar ik kan wel genieten van de meubels en spulletjes die ik ooit gekocht heb. Voorlopig houd ik me niet bezig met hoe ik er zelf uitzie. Mij zal je niet met een dikke laag make-up zien beeldbellen. Maar dat komt wel terug, als ik nog eens naar de kapper ga.  

Is er nog een inzicht dat je met ons wil delen? 

Ga na wat je zelf nodig hebt. Dat zeg ik niet alleen tegen nabestaanden, maar ook tegen mezelf. Zoek hulp wanneer het niet gaat. Neem contact op met anderen. Probeer je leven zo veel mogelijk verder te zetten, ook al zijn de omstandigheden nog zo bizar. Angst is alomtegenwoordig, doseer je mediaconsumptie en focus op andere zaken. Bij mij gaat het de omgekeerde richting uit. Ik kijk er al tegenop om de trein naar het werk te nemen. Da"s natuurlijk niet zo best. Ik bereid me er in de mate van het mogelijke op voor. Zo ga ik al met mijn mondmasker de straat op om eraan te wennen.  Op die manier zorg ik ervoor dat de verandering vlotjes zal verlopen. Ik stel me erop in. 

Lore Vonck (27) is coördinator van Werkgroep Verder, de organisatie voor nabestaanden na zelfdoding en auteur van verschillende boeken over rouw en rouwen na zelfdoding. Lore is zelf ervaringsdeskundige met een verleden van angst, depressie en suïcidale gedachten.  Haar nieuwste boek, Verder na zelfdoding, is verschenen tijdens de coronacrisis. 

Nood aan een gesprek? Dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be