Geestelijk gezond in coronatijden 21 - Jennifer Pots van Tele-Onthaal

Met een gesprek van mens tot mens maken we het verschil

Tele-Onthaal wordt dezer dagen overspoeld met telefoontjes. De vrijwilligers praten non-stop in op verontruste mensen. Maar hoe gaat het met de hulpverleners zelf? Houden zij nog het hoofd boven water? Tele-Onthaal coördinator Jennifer Pots stelt ons gerust: 'Onze drive is enorm'.

Hoe gaat het met u?

Het zal je niet verbazen dat het de voorbije weken waanzinnig druk geweest is bij Tele-Onthaal. Ik heb op pure adrenaline gedraaid. Het doet deugd om vast te stellen dat onze rol als laagdrempelige hulpverlener heel betekenisvol is. Dat we een verschil maken heeft me een enorme boost bezorgd. Na vijf weken voel ik voor het eerst de nood aan zelfzorg. Ik heb mezelf de afgelopen weken voorbij gehold. Zo full speed kan ik niet blijven doorgaan, ik moet ook voor mezelf en de kinderen zorgen. Dat besef steekt nu de kop op.

Tele-Onthaal werkt met vrijwilligers. Hoe doen zij het?

Onze mensen houden zich erg sterk. Vergeet niet dat vrijwilligers die bij ons beginnen in de eerste plaats er écht willen zijn voor anderen. Vandaag voelen ze meer dan ooit dat ze een betekenisvolle rol spelen. Dat geeft hen een boost. Therapeuten, hulpverleners en vrijwilligers kunnen elkaar mooi aanvullen. We krijgen mensen aan de lijn die voor de eerste keer naar een hulplijn bellen en nog nooit een therapeut gezien hebben. Andersom kunnen we ook een vangnet zijn voor mensen wél therapie volgen maar nu niet bij iemand terecht kunnen. Onze drive is enorm.

Waarover gaan de gesprekken?

Heel divers. We hebben mensen die eenzaam zijn en nood hebben aan een luisterend oor. Maar er zijn ook telefoontjes van mensen in crisis: die bijvoorbeeld na een opname in de PAAZ naar huis moeten komen. Met een gesprek van mens tot mens maken we het verschil. Dat geeft ons een goed gevoel. Ik denk dat onze mensen blij zijn dat ze in deze omstandigheden zinvol werk leveren. Dat levert ons veel veerkracht op. 

Hoe hebben jullie zich aangepast aan corona?

Wij hebben de gewoonte om iedereen een hand te geven. Dat is een kwestie van respect voor onze vrijwilligers. Het zit in onze organisatiecultuur. Vandaag begroeten we elkaar niet meer op die manier. Ook onze groepsvormingen vallen weg. Da"s jammer, want mensen hebben veel steun aan elkaar. We moeten zoeken hoe we dat verder gaan aanpakken. Verder laten we onze mensen uitzonderlijk van thuis uit chatten, dat is nieuw. De vraag is nu eenmaal te groot, het is een manier om onze capaciteit op te drijven. Vergeet niet dat we de voorbije weken tot 40% meer chatsessies noteren. Eén van de opdrachten van Tele-Onthaal is ook informatie bieden over de psychosociale hulpverlening en met de oproeper te zoeken naar de meest geschikte en nabije hulpverleningsvorm. In 30% van onze gesprekken verwijzen we oproepers ook door andere hulp: naar hun eigen therapeut, naar hun huisarts, naar CAW,'¦. We werken sinds kort ook op een andere manier samen met de centra voor geestelijke gezondheidszorg. Als mensen een hoge psychische crisisnood en geen toegang tot hulp hebben, kunnen we hen uitzonderlijk rechtstreeks doorverwijzen. Voor alle duidelijkheid: het is de oproeper zelf die toestemming geeft om zijn nummer door te geven aan een centrum voor geestelijke gezondheid. Binnen de 48 uur volgt er dan een gesprek met een psycholoog. Dit is een bijzondere warme doorverwijzing, die in de uitzonderlijke periode deuren naar hulp rechtstreeks opent.

"We durven onszelf ook kwetsbaar opstellen, dat helpt."

Ben je ongerust over wat corona doet met ons psychisch welzijn?

Toch wel. Deze crisis treft iedereen. We krijgen eenzame bejaarden aan de lijn, alleenstaande mama"s, gefrustreerde ouders, jongeren die zichzelf verwonden... Iedereen is slachtoffer. Die omvang verbijstert ons. De gevolgen zullen nog even doorwerken. Je merkt ook dat de angst zich aan het uitdiepen is. De veerkracht van de mensen wordt uitgehold, mensen voelen zich dieper wegzakken. We worden zwaar op de proef gesteld.

Zijn er dingen die je mist? En omgekeerd: dingen waar je naar uitkijkt?

De contacten met onze vrijwilligers. Normaal gezien hebben we een fijne interactie tussen vaste medewerkers en vrijwilligers, dat missen we nu enorm. Beeldbellen heeft zeker voordelen, maar ik kijk toch liever mensen rechtstreeks in de ogen. Iedereen ziet ernaar uit dat het groepsgebeuren weer op gang komt. 

Hoe houden jullie de moed erin als team?

Vanmorgen hebben we een kwartier lang gezongen voor een jarige collega! We durven onszelf ook kwetsbaar opstellen, dat helpt. Gisteren had ik het zwaar, mijn kinderen hadden problemen met smartschool. Ik heb toen letterlijk aan de collega"s gezegd: het gaat even niet meer. Je moeilijkheden openlijk uitspreken, helpt.

Welk inzicht neem je mee voor na corona?

Dat een crisis ook kansen biedt. We hebben onszelf aangenaam verrast met de veerkracht van onze organisatie. We waren bang dat er vrijwilligers zouden uitvallen waardoor onze permanentie op de helling zou komen te staan. Dat vooruitzicht was verontrustend. Kortom, de wendbaarheid, creativiteit en dynamiek bij onze Tele-Onthaal vrijwilligers is ongezien. Samen met een fantastische ploeg van psychologen, sociaal werkers, administratieve collega"s en directeuren grijpen ze alle kansen om zich razendsnel aan te passen aan deze nieuw situatie. 

Tele-Onthaal allieert zich momenteel ook in netwerken met de overheid, met welzijns-en geestelijke gezondheid partners, met collega-hulplijnen om samen het hoofd te bieden aan deze complexe situatie. Ook de nieuwe samenwerking met de centra voor geestelijke gezondheid heeft me aangenaam verrast. Dat zijn zaken waar je anders 500 pilootprojecten en 3000 vergaderingen voor nodig hebt! Het stemt me hoopvol. Het is fenomenaal hoe de hele hulpverleningssector vandaag elkaar vindt, ondanks de besparingen. Elke organisatie heeft zeer competente mensen aan boord, zo veel is duidelijk. We mogen daarvoor gerust een pluim op onze eigen hoed steken.

Jennifer Pots is coördinator van de hulplijn Tele-Onthaal. Als woordvoerder staat ze ook de pers te woord over de maatschappelijke signalen die de 600 vrijwilligers van Tele-Onthaal opvangen aan de telefoon of chat.

Als mama van twee tienerkinderen probeert ze in deze corona tijden ook het hoofd koel te houden bovenop de job die nu toch wel een pak drukker is dan gewoonlijk. Gelukkig is er de cockerspaniel Fons die helpt om tijdens een avondwandeling een gezonde adempauze te nemen.

Je verhaal kwijt of hulp nodig?

Neem contact op met Tele-Onthaal via 106 of www.tele-onthaal.be